Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου 2015

Φτωχέ μου Edward! (Ομιλία για τον "Ψαλιδοχέρη" στο Death Disco)


Αύγουστος 1990, πέντε η ώρα το βράδυ: Το πάρτι είχε τελειώσει εδώ και ώρες και εμείς ξάγρυπνοι και ψιλομεθυσμένοι προσπαθούμε να αναλύσουμε τα μεγάλα κοσμικά γεγονότα.
«Μαλάκα, πρέπει να βρούμε ανοιχτό περίπτερο για τσιγάρα», λέει στα ξαφνικά ένας φίλος μου.
«Μα στις πέντε το βράδυ;» γκρίνιαξα γιατί εγώ δεν κάπνιζα τότε.
«Δεν έχει ‘μα…’! Σήκω!» 
Με τα πολλά, ψάχνοντας ανοιχτό περίπτερο μέσα στη νύχτα καταλήγουμε στην κεντρική πλατεία με όλα τα περίπτερα φυσικά να είναι κλειστά. Αυτό όμως που φιγουράριζε στο ταμπλό των ‘Προσεχώς’ του σινεμά ήταν μια τεράστια αφίσα του Ψαλιδοχέρη! Για να ακριβολογήσω, στην πλατεία ήμασταν μόνο εμείς οι δύο και η τεράστια αφίσα του Ψαλιδοχέρη ΣΤΕΡΕΩΜΕΝΗ ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΠΙΝΕΖΕΣ στο κέντρο της πλατείας!


η αφίσα που λέγαμε!

...Και αν η πλειοψηφία του κόσμου θεωρεί πως ότι συνέβει στη συνέχεια είναι πράξη κλοπής, θα δικαιολογηθώ πως η αφίσα αυτή ήταν το καλύτερο δώρο γενεθλίων που έχω κάνει ποτέ στον εαυτό μου!



 Ο Ψαλιδοχέρης ή Edward Scissorhands όπως είναι το όνομα του (που εδώ η διαίσθηση μου λέει πως βαφτίστηκε έτσι ως μία πρώτη αναφορά του Tim Burton στον αγαπημένο του σκηνοθέτη τον Ed Wood) θα μπορούσε να είναι μια κοινή ταινία σπλάτερ: Ο Φρανκενστάιν που συναντάει τον Φρέντυ Γκρούγκερ. Η ιστορία είχε όμως την τύχη να πέσει σε έναν «maveric» σκηνοθέτη ο οποίος συνηθίζει να βλέπει τον κόσμο μας απ’ την ανάποδη! Και ενώ η δεύτερη μεγάλη του ταινία με αντεστραμμένο τρόπο ασχολείται με ένα ζευγάρι φαντασμάτων που προσπαθεί να διώξει από το σπίτι του, τους ενοχλητικούς ζωντανούς, εδώ μας δείχνει ένα αντεστραμμένο γοτθικό παραμύθι που θα ακούσεις αν ρωτήσεις την γιαγιά σου γιατί χιονίζει και από που έρχεται το χιόνι.

Γιατί όμως είναι ένα αντεστραμμένο παραμύθι και παράλληλα ένα αντεστραμμένο θρίλερ;  Μέσα σε μία τυπική κωμόπολη της Αμερικής, που το γκαζόν είναι ποτισμένο και φρεσκοκουρεμένο, τα σπίτια ροζ και γαλάζια, οι κάτοικοι με τα φούξια, λαχανί και λιλά τους ρούχα κάνουν πάρτι με σαντουιτσάκια και πορτοκαλάδα, εμφανίζεται αυτός ο περίεργος («λίγο χλωμός», όπως τον πρωτοπεριγράφουν) τύπος που μοιάζει με το χαμένο μέλος των Cure, φοράει μαύρα δερμάτινα και αγκράφες και επειδή ζει απομονωμένος σε εναν στοιχειωμένο πύργο στην άκρη της κωμόπολης φτιαγμένος από τρελό επιστήμονα με τα χέρια του να είναι ψαλίδια μάλλον θα είναι και το Τέρας του παραμυθιού!
Edward II (ακουαρέλα σε Α3,για τo Death Disco)

 Κι όμως, ανάμεσα στην μάνα που προσπαθεί μάταια να πουλήσει καλλυντικά και κρέμες ξέροντας τα πάντα για τα καλλυντικά και τις κρέμες, ανάμεσα στην νυμφομανή 50αρα που την πέφτει σε ότι αρσενικό κυκλοφορεί, τον πατέρα που δεν ξέρει τι κάνει με τις ορμόνες της έφηβης κόρης του και το έχει ρίξει στο ποτό, την φρικαρισμένη θρησκόληπτη που κλεισμένη σπίτι της παίζει εκκλησιαστικό αρμόνιο, τον κακομαθημένο κλεπτομανή έφηβο, ο Edward με την υπερβολική του ντροπαλότητα και ευγένεια και παρόλο που αυτός είναι ο ξένος, μοιάζει να είναι ο μόνος φυσιολογικός άνθρωπός μέσα στην πόλη. Το μόνο που ζητά είναι να ενταχθεί στην μικροκοινωνία τους, να φτιάχνει γλυπτά από θάμνους ή πάγο, να αγαπήσει και να αγαπηθεί. Εκείνοι όμως, που αποδεικνύεται πως είναι τα πραγματικά Τέρατα του παραμυθιού, δεν θα τον καταλάβουν,θα τον μισήσουν και θα τον πολεμήσουν ο καθένας με τον τρόπο του.

 Ο Burton θα αρχίσει να ξεδιπλώνει όλες τις γκόθικ εμμονές ή αναφορές που θα δούμε και στις επόμενες ταινίες του: Χλωμοί χαρακτήρες που μοιάζουν να βγήκαν από τις βουβές ταινίες του κινηματογραφικού γερμανικού εξπεσιονισμού (Εργαστήρι Δρ. Καλιγκάρι, Νοσφεράτου) , μισογκρεμισμένοι καθεδρικοί πύργοι, ο Ρομαντισμός, η Μαγεία , υπόγεια αναφορά στην Χιονάτη των αδερφών Γκριμ (όταν το χέρι της πανέμορφης Κιμ / Winona Ryder ματώνει από την καταλάθος ψαλιδιά του Edward - θυμηθείτε τώρα την βασίλισσα στην αρχή του παραμυθιού που τρυπιέται από την βελόνα κεντήματος)  αλλά και ο Vincent Price που του εδώ του δίνει τον τελευταίο ρόλο της ζωής του, τον βλάσφημο ρόλο ενός μικρού θεού.







Αναφορά ακόμα και στον Φρανκενστάιν, όχι μόνο για το «τέρας Edward» , αλλά και για το κλασσικό κυνηγητό από το εξαγριωμένο πλήθος. (Μετρήστε σε πόσες ταινίες θα επαναλάβει έπειτα μια παρόμοια σκηνή!) Επίσης ο μύθος του καταραμένου καλλιτέχνη (ας θυμηθούμε τα βιογραφικά φιλμ Ed Wood και Big Eyes) Γιατί ο Edward κατά βάθος EINAI ένας καταραμένος καλλιτέχνης κομμωτικής, γλυπτών από θάμνους και πάγο!
Edward (ακουαρέλα σε Α3,για τo Death Disco)
 Είναι και η ταινία που θα αναδείξει το κινηματογραφικό ταλέντο του Johnny Depp που τον πρωτοείδαμε σε μικρό ρόλο στον Εφιάλτη Στο Δρόμο Με Τις Λεύκες. Ο Tim Burton με ποιητική μπορούμε να πούμε αδεία , φοράει σε αυτόν κάποιες παρόμοιες κοφτερές λεπίδες με του Φρέντυ Κρούγκερ και ο Depp υιοθετεί έναν συνδυαστικό ρόλο μεταξύ Τσάπλιν, Μπάστερ Κίτον και Ζακ Τατί, νιώθοντας αδέξιος πως να διαχειριστεί τις λεπίδες αυτές.

 Να μην ξεχάσω τον χρόνιο συνοδοιπόρο του Burton, τον Danny Elfman που από το Pee-wee's Big Adventure και μετά έχει ντύσει με την μουσική του το τις περισσότερες απ τις ταινίες του και που στην συγκεκριμένη ακούγεται μαγικός, μεγαλοφυής και παραμυθένιος Κυριολεκτικά, είχα λιώσει το soundtrack! Εσείς, όχι;

 Επιστρέφοντας τώρα στη ταινία και στον φτωχό μας Edward, θα αναγκαστεί να διωχθεί και να μείνει και πάλι μόνος του στο πύργο στην άκρη της πόλης, οι κάτοικοι να τον ξεχάσουν και όλα θα γίνουν όπως πρώτα. Με τη μόνη διαφορά ότι αυτή τη φορά χιονίζει! Νιφάδες βγαίνουν από την σοφίτα του στοιχειωμένου πύργου και αν πλησιάζουμε προσεκτικά ώστε να μην κοπούμε θα δούμε μόνο του το Τέρας να μεγαλουργεί φτιάχνοντας με τα ψαλίδια του γλυπτά από πάγο όλα όσα αγάπησε από εκείνη την πόλη.
Καταλαβαίνετε πως ήταν αδύνατον να μην με «αγγίξει» αυτή η ταινία, να μην την βάλω σαν μία από τις ωραιότερες της ζωής μου ενώ θα καταλάβετε γιατί ντύθηκα έτσι εκείνη τη χρονιά στις Αποκριές ή πόσες φορές έκτοτε κάθισα να την δω (τρεις στο σινεμά, αναρίθμητες σε βίντεο και μετά σε DVD) μιας και ταυτίστηκα πλήρως με την ιστορία του.

Απόκριες 1990
Και σκέφτομαι πως οι περισσότεροι στην ηλικία των 20-21 που είδαμε την ταινία αυτή νιώσαμε το ίδιο αποκομμένοι, περίεργοι ή ξένοι με τον Edward. Επίσης φαντάζομαι ότι δακρύσαμε όλοι στο τέλος. Ακόμα και οι σκληρότεροι από εμάς.


Ευχαριστώ!